Tác giả: Giáo sư T.Colin Campbell
Cập nhật ngày 18 tháng 11, 2019
Tôi vừa đi tản bộ cùng với vợ tôi, Karen. Chúng tôi đi dọc một con đường nông thôn và dạo quanh một số khu đất công nghiệp gần đó. Với tôi, cuộc sống là thứ tôi vô cùng trân quý; nhưng thật không may, nó đang bị đe dọa từng ngày. Tôi không thể ngó lơ những dấu hiệu đáng lo ngại đang diễn ra trước mắt.
Tôi lớn lên ở một trang trại và tôi dành nhiều thời gian để tản bộ trên những con đường đất, những con ngõ nhỏ và cả quanh những cánh đồng. Đó chính là cuộc sống của không chỉ mỗi mình tôi mà là của vô số sinh vật xung quanh tôi – bầy châu chấu bay nhảy, chim hót líu lo, và nếu trời chạng vạng, đom đóm sẽ thắp sáng không gian, tiếng kêu của ếch và dế làm “ồn ào” cả con đường đi. Tôi và tất cả chúng hòa vào nhau cùng với mùi hương của cây, cỏ; thứ đặc trưng cho mỗi mỗi vùng đất khác nhau.
Ngày nay, những con đường này dường như vắng lặng hơn trước rất nhiều, chúng không còn nhiều sức sống như ngày xưa nữa. Những cánh đồng nơi tôi đi tản bộ chủ yếu là những hàng ngô và ngũ cốc được trồng thẳng tắp đến lạ thường, trong tầm mắt, tôi không thấy cây cỏ dại nào cả. Trang trại bò sữa gần đó cũng không còn giống với loại trang trại mà tôi từng biết đến – nơi 15 đến 20 con bò sữa sẽ được thả ra ngoài đồng cỏ sau khi được vắt sữa xong. Trước mắt tôi đây, trang trại này bao gồm 7.000 con bò được chăm sóc bởi 75-100 công nhân đến từ Guatemala, cùng với một vài nghìn mẫu bắp, ngũ cốc và cỏ đinh lăng được trồng tại đó. Đàn bò sẽ bị nhốt trong những chiếc chuồng lớn, hay đúng hơn là các nhà máy, nơi chúng chỉ có thể tiếp xúc rất ít với không khí bên ngoài và phải cho sữa 2-3 lần / ngày trong suốt 3-4 năm của giai đoạn cho sữa nhiều nhất. Sau đó, chúng sẽ bị làm thịt để phục vụ cho ngành công nghiệp thực phẩm. Sản phẩm chính của trang trại này thực sự không phải là thực phẩm bổ dưỡng cho sức khỏe mà chính là lợi nhuận khổng lồ mà nó mang lại.
Sự thay đổi này thực sự chạm đến tôi. Chuyện gì đã xảy ra? Làm thế nào chúng ta có thể đến được Một thế giới mới tươi đẹp Brave New World, nơi tất cả đều được cơ giới hóa, tổ chức, sắp xếp một cách hợp lý để tăng hiệu quả sản xuất sữa và thịt? Nông nghiệp ngày nay chỉ xoay quanh vấn đề kinh tế, chạy theo quy mô, tỷ suất lợi nhuận trên doanh thu, tối đa hóa hiệu quả sản xuất. Thế giới không tưởng này mà các nhà công nghệ vẽ ra cùng với tư duy “mở rộng sản xuất hoặc phải rút khỏi ngành nông nghiệp” của mô hình kinh doanh nông nghiệp hiện đại được hỗ trợ bởi chính trợ cấp của chính phủ. Số tiền trợ cấp cũng do chính chúng ta đóng thuế mà có, vậy chúng ta đã nhận được gì? Chúng ta có trở nên khỏe mạnh hơn nhờ mô hình sản xuất hàng loạt, đại trà này không? Qua chính số tiền chính phủ trợ cấp, chúng ta đã gián tiếp thúc đẩy những rủi ro bệnh tật, và sau đó chúng ta lại trở thành khách hàng mua thuốc chữa bệnh.
Tôi sẽ vẫn tiếp tục bước đi, tìm kiếm trên con đường này bằng những bài báo tiếp theo trong vài tháng tới đây, cho đến khi quyển sách mới nhất của tôi cùng Nelson Disla được xuất bản. Quyển sách sắp tới nói về mối liên hệ giữa các cuộc khủng hoảng lương thực, y tế, thuốc men và tham nhũng. Tất cả đều dựa trên kinh nghiệm của tôi trong hơn sáu thập kỷ nghiên cứu thực nghiệm, những buổi thuyết giảng trước công chúng, giảng dạy trong môi trường học thuật và những cơ hội được viết những chính sách về thực phẩm và sức khỏe. Đó là một cuốn sách về khoa học dinh dưỡng, là sự biểu hiện sinh học của thực phẩm. Nó trả lời cho những câu hỏi – Tại sao công chúng thường hiểu sai về dinh dưỡng, và tại sao dinh dưỡng học lại bị phức lờ bởi các ngành chăm sóc sức khỏe? Vấn đề này đã bắt đầu từ hơn hai thế kỷ trước, khi nó không chỉ đơn giản là việc con người “chạy theo đồng tiền” – đây chỉ là cái cớ vô cùng hời hợt được đề xuất ra để mọi người thôi đi tìm một lời giải thích chính xác- mà đó là cả một câu chuyện tham nhũng phía sau nó. Những hành động tham nhũng từ che giấu lén lúc cho đến trắng trợn từ trước đến nay đều được thực hiện “một cách khoa học” và luôn tuân theo quy định của ngành.
Chỉ khi có hiểu biết về dinh dưỡng một cách trung thực và có nền tảng, chúng ta sẽ hiểu rõ hơn về cách thức mà thực phẩm, sức khỏe và các vấn đề môi trường đang liên kết với nhau. “Sự hiểu biết sâu hơn” này đòi hỏi sự cải cách triệt để. Ngày nay, các thông tin về dinh dưỡng đều được kiểm soát để “bảo vệ” cho sự giàu có của một số người, đổi lại là cái giá phải trả là sức khỏe của rất nhiều loài khác. “Loài” ở đây tôi ám chỉ động vật (bao gồm chúng ta), thực vật và vi si vật – tất cả những thứ mà chúng ta từng gọi là Thiên Nhiên.
Khi vợ chồng tôi tản bộ trên con đường tôi kể ở đầu bài, tôi đã chụp được một tấm biển báo, nó nói lên rất nhiều điều. Biển báo đó quảng cáo một một cách trồng cây thu hoạch sinh lợi nhuận với sự trợ giúp của một chương trình có tên “SeedWay” và nguồn hạt giống có tên SmartStax (là một thương hiệu của hạt giống GMO, được phát triển bởi sự hợp tác của công ty Monsanto và cây ty hóa chất Dow). Nó cung cấp “bảy cấp độ bảo vệ [di truyền]” giúp “tận dụng lợi thế của nhiều phương thức bảo vệ khỏi côn trùng và khả năng chống chịu thuốc diệt cỏ bằng cách áp dụng thuốc diệt cỏ Roundup-Ready để tiêu diệt chết tất cả “loài gây hại” (bao gồm cả động vật và thực vật) trên và cả dưới dưới lớp đất mà trước đó đã trồng giống bắp kháng thuốc diệt cỏ. Nghe có vẻ như khá chết người! Làm thế nào mà chúng tôi lại có thể đi đến một nơi như vậy? Đây không phải là công cụ chiến tranh sinh học nằm ẩn bên dưới và giả vờ như “kiếm ăn sinh học” (biological feeding)?
Và tất nhiên, ngành công nghiệp cho rằng điều đó sẽ không quá tệ đâu, tuy nhiên những dẫn chứng ở các nguồn khác lại không nghĩ như vậy. Chúng ta gần như không thể biết được về lâu dài, liệu những hoá chất ây có khả năng gây tử vong với các sinh vật sống khác hay không, bao gồm của con người chúng ta. Về vấn đề này thì tôi biết rõ rằng: những sinh vật sống ven những cánh đồng tôi đi qua như châu chấu, bướm, ong và các loại sâu bọ đang phải gánh chịu sự đau khổ ấy. Chỉ trong một thời gian ngắn so với cuộc đời tôi, tôi có thể nhận ra sự khác biệt đến như thế nào. Gần đây, phòng thí nghiệm Ornithology nổi tiếng của Đại học Cornell đã có một báo cáo cho thấy sự sụt giảm đáng kinh ngạc khi 29% số lương chim kể từ năm 1970. Báo cáo này được thực hiện tại chính chúng ta thường thấy chúng hơn các địa điểm khác. Loài chim sơn ca cũng đã giảm đến 67% số lượng. Ngoài ra, vô số báo cáo khác cũng đã chỉ ra sự suy giảm rất lớn ở các quần thể động vật hoang dã, bao gồm cả các loài thụ phấn vốn rất quan trọng đối với việc duy trì sự sống.
Xét về cấp độ xã hội, đã có điều gì đó không ổn ở đây. Những trang trại/ nhà máy lớn đang đi đầu và thu hút sự chú ý của cả cộng đồng lớn. Để rồi, nó sẽ rời đi nếu như kho thóc từ vụ mùa năm ngoái được đánh thức (ý chỉ nếu con người hiểu và quay về với canh tác truyền thống không phụ thuộc các hạt giống thương mại phải mua lại hằng năm, thay vào đó là giữ lại những hạt giống tốt cho vụ mùa sau, thì những nhà máy to lớn kia sẽ không còn phát triển được nữa). Phía sau những hộ gia đình sở hữu trang trại của riêng họ là cả một niềm tự hào với đầy phẩm giá trong nhiều thế hệ nối tiếp. Tôi biết rằng đoạn này có vẻ tôi hơi lan man, những bằng chứng rõ ràng rằng: một điều gì đó sai lầm khủng khiếp đã và đang diễn ra trên khắp nông thôn nước Mỹ. Nó thật dễ dàng để nhận ra sự thay đổi đó trong xã hộ, trong môi trường sống và cả sức khoẻ của chúng ta. Đây không phải là một cuộc “khủng hoảng” riêng rẽ của một lĩnh vực nào, tất cả chúng ta (bao gồm bao người và hệ sinh thái xung quanh chúng ta) đều liên kết với nhau, cùng với đó là nhu cầu vô độ về protein trong chế độ ăn uống thường ngày. Tôi sẽ cố gắng bảo vệ cho lý luận này trong các bài viết sắp tới và cuốn sắp mà tôi sắp phát hành.
https://nutritionstudies.org/roundup-ready-crops-grasshoppers-and-animal-protein-are-connected/
